Սկսած 2007-ից <<Սարգիս Տխրունի>> ուսանողական-երիտասարդական միությունը հրատարակել է <<Ապագա>> ամսաթերթը` հագեցած քաղաքական, մշակութային, սոցիալական այն բոլոր թեմաներով, որոնք նույնիսկ ամենաչնչին կերպով առնչվում են հայ երիտասարդներրի արդի հիմանխնդիրների հետ: 

Պահպանելով բոլոր բարի ավանդույթներն ու ընդլայնելով մեր արդեն իսկ կայուն ընթերցողների բանակը` <<Ապագա> ամսագիրն էլ ավելի հետաքրքիր ու հրատապ երիտասարդական թեմաներով վերսկսկում է իր գործունեությունը:

Շնորհավորում ենք բոլորիս` թե հայաստանցի ու թե սփյուռքահայ ՀԱՅ երիտասարդներիս վերաբացված <<Ապագա>> թերթի առաջնեկի կապակցությամբ: 

<<Սարգիս Տխրունի>> ուսանողական-երիտասարդական միության <<Ապագա>> պաշտոնաթերթի խմբագրակազմ: 

Քաղաքականացված ուսանողությո՞ւն, թե՞ «ուսանողացված» քաղաքականություն

«Երբ քաղաքականությունը դռնեն ներս կմտնե, բարոյականությունը պատուհանեն դուրս կելնե»... 

«Սարգիս Տխրունի» ուսանողական միության գրասենյակ մտնելիս առաջինը աչքիդ զարնող Հակոբ Պարոնյանի հեղինակած այս տողերը, փաստորեն, վկայում են հայ երիտասարդների մտահոգությունը քաղաքական ու բարոյական արժեքների հակասականության վերաբերյալ։

Դեռ վաղ պարոնյանական ժամանակներում  են ձևավորվել մեր ներկայիս քաղաքական արժեքները. որդեգրված սովորույթներ, որոնք պարզ արտացոլանքն են «քաղաքականություն» կատեգորիայի աղավաղումների։  Վերջիններս մեր իրականության մեջ հանդես են գալիս 2 պարզագույն տեսանկյուններով.  առաջինին կարող ես հանդիպել, երբ քայլում ես շենքերի բակերով ու ակամայից վկան դառնում  «լրջագույն քաղաքական վերլուծությունների», դե, իսկ երկրորդի անմիջական կերտողներն ու դերակատարներն էլ երիտասարդներն են` իրենց տեղի-անտեղի քաղաքականացվածությամբ, քաղաքականության՝ որպես կարիերայի գրավականի ընկալումներով։

«Ես ուրախ կլինեի, եթե այսօր երիտասարդները հետաքրքրված ու համակված չլինեին քաղաքականությամբ ու քաղաքական կյանքի արժեքներով. դա կվկայեր միայն, որ քաղաքական դաշտը այնքան է կայուն մեր ներկա իրականության մեջ, որ երիտասարդները մտահոգ չեն իրենց ԱՊԱԳԱՅԻ համար»,- մի անգամ ասաց ծանոթներիցս մեկը։

Նույն խնդիրը փորձեցի ամփոփել մի քանի ուսանողների շրջանում՝ փորձելով պարզել, թե որոնք են այսօր երիտասարդներին շահագրգռող գործոնները դեպի քաղաքականություն։  Հնչած բազում կարծիքներից, երկար-բարակ տեսակետներից ձեզ ներկայացնեմ մի քանի մտքեր, որոնք մասնավորապես փաստում են երիտասարդների ու հատկապես ուսանողների ներգրավվածությունը քաղաքական դաշտում ու տալիս դրանց տրամաբանական մեկնաբանությունները. «Դե ուսխորհուրդները, փոխանակ իրենց հիմնական գործառույթները կատարելու, այն է՝ ուսանողների շահերն ու հետաքրքրությունները ներկայացելու և պաշտպանելու, դարձել են քաղաքական ինչ-ինչ միավորումների, կառույցների կամակատարներ»։

«Քաղաքական շատ ու շատ կուսակցություններ թիրախային խումբ են  համարում ուսանողներին՝ որպես ակտիվ մարդկային ռեսուրսի. սա կարելի կլիներ համարել դրական, եթե  ուսանողների ներգրավվածությունը ապահովվեր կամավոր սկզբունքներով գաղափարական հիմքի վրա, և ոչ  դեպի նյութական շահը, ինչը շատերիս հայտնի «կոռուպցիա» կոչվող աղետի լավագույն դրսևորումներից է»։

«Քաղաքական դաշտը և ուսանողությունը փոխադարձաբար են կապված միմյանց, քանի որ հենց ուսանողն ու առհասարակ երիտասարդն է ցանկացած երկրի ԱՊԱԳԱՅԻ ներկայացուցիչը, նրանք ներկայիս քաղաքական սովորույթների կրողներն ու դրանց պոտենցիալ դրսևորողներն են»։

Կարծիքների բազմազանության պատկերն ակնկալելի էր, սակայն հարցին պատասխանող ուսանողները խնդրեցին իրենց անունները չհրապարակել։ Սա է մեր  իրականության մեջ բարոյական քաղաքականություն կերտելու տիպական դրսևորումը։  Քաղաքական դաշտը լի է ուսանողներով, լինեն դրանք քաղաքականության ուղին բռնած ուսանողները, թե ուսանողացման ուղին բռնած քաղաքական դաշտը, որտեղ կա «խոսքի ազատություն. քանի դեռ կա խոսքը, կա խոսակիցը, բայց չկա խոսողը»։ 

ԱՆԻ ԱՓՅԱՆ

« Ո՜ւր էր, թե Հարվարդում սովորեի…»

Ո՞րն է հայ ուսանողի երազանքը:

Նյութս կառուցելու համար  որոշեցի փոքրիկ հարցախույզ անցկացնել ուսանողների, հարևանների, բարեկամների, ծանոթների շրջանում: Դե…սկզբում պատահեցին նման պատասխաններ` «Սեր, երջանկություն, VivaCell-ում աշխատանք, Orange-ում մենեջեր», և, վերջապես,  հանդիպեց այն երազանքը, որն իսկը իմ սրտովն էր. «Ուր էր, թե Հարվարդում սովորեի»: Խոստովանեմ, որ  բարձրաձայնած երազանքին հետևած առաջին արձագանքս էր. «Է՜հ, ո՜ւր էր…»:

Եկեք համաձայնենք, որ հայ ուսանողի համար հարվարդյան երազանքը երազանք է ոչ միայն շնորհիվ իր սարսափեցնող զրոներով լի վարձավճարներով (այնուամենայնիվ, մի քանի հիմնադրամներ պատրաստակամ են ֆինանսավորել գոնե մեկ տարի), այլ նաև այն պարզ պատճառով, որ մեր կրթական համակարգը   և հարվարդյան կրթական համակարգը «մի փոքր» տարբերվում են: 

Թերևս հանդգնություն է, բայց, այնուամենայնիվ, փորձեմ  համեմատություններ կատարել: Ներկայումս կրթական ոլորտում փորձ է արվում նվազեցնել տարբերություններն ու հակասություններն աշխարհի առաջատար կրթական համակարգերի հետ: Բայց կարծես հակասությունները հարթելիս  հանգում ենք անվերջանալի հակասությունների:  Հաշվի առնելով, որ Հարվարդը միայն արտասահմանում կրթություն ստանալու մարմավորումն է, թույլ տվեք համեմատությունների շարունակելի շարքը սկսել ԱՄՆ-ի և հայաստանյան կրթական համակարգերից: Մի նկատառում ևս. քանի որ  կրթական համակարգերի յուրահատկությունների, տարբերությունների, առավելությունների և թերությունների մասին կարելի է խոսել հատորներով, ապա առավել նպատակահարմար է անդրադառնալ  ամենաակնառու տարբերություններին.

• Ամերիկյան և հայաստանյան «քոլեջները» կտրուկ տարբերվում են միմյանցից: Ամերիկյան խոսակցականում բոլոր բուհերը հաճախ անվանվում են քոլեջներ, նույնիսկ եթե համալսարաններ են: ԱՄՆ-ում քոլեջ ասելով հասկանում են բարձրագույն ուսումնական հաստատություն, որը հիմնականում զբաղվում է ուսանողների կրթությամբ, իսկ գիտական աշխատանքը, եթե կա, մղվում է երկրորդ պլան: Քոլեջները համալսարաններից տարբերվում են գիտահետազոտական և ասպիրանտուրական ծրագրերով:

• Որքան էլ զարմանալի է, աշխարհիկ կյանքը ամենաեռանդուն պրոպագանդող երկրների թվին դասվող  ԱՄՆ-ում  4-ամյա քոլեջները մեծ մասամբ կրոնական ուղղվածություն ունեն:
•  Եթե Հայաստանում միջինում ուսման վարձը կազմում է 300000 հայկական դրամ, ապա ԱՄՆ-ի պետական, նաև ոչ պետական բուհերում ավելի թանկ է` 5000-40000 ամերիկյան դոլար (ինչպես օրինակ` մեր երազանք Հարվարդում):
•  Ի տարբերություն հայաստանյան ԲՈՒՀ-երի դիմորդների, որոնք դպրոցն ավարտելուն պես առանց գիտակցելու ընտրում են առավել հեղինակություն վայելող մասնագիտություններ, ԱՄՆ-ում ուսանողը լայն հնարավորություն ունի մի ֆակուլտետից տեղափոխվելու մեկ այլ ֆակուլտետ, և նա միայն առաջին կուրսի վերջում կամ երկրորդ կուրսի սկզբում է ընտրում մասնագիտացումը: Շատ հաճախ հիմնական մասնագիտությանը զուգահեռ` նրանք ստանում են նաև լրացուցիչ մասնագիտություն:
•    Հաճախելիությունը յուրաքանչյուր դասընթացին տալիս է որոշակի թվով միավորներ (կրեդիտներ), որոնք համապատասխանում են շաբաթվա ընթացքում այդ դասընթացին կատարված աշխատանքների ժամաքանակին: Ուսանողները ամերիկյան բուհերում գնահատվում են 2-րդ կամ 3-րդ կիսամյակների կեսերին, որոնց արդյունքներով էլ ամփոփվում է ուսումնական տարին և վերջնական գնահատվում: 

Համեմատելով յուրաքանչյուրը կարող է սեփական եզրահանգումներն անել: Անշուշտ, մեր բուհական համակարգում կան բազմաթիվ թերություններ, բայց դա ամենևին չի նշանակում, որ ազգովի պետք է «փախնենք» երկրից ու տեղի իրականությունից, այլ, որ այս ոլորտը մասնագետների, ինչու չէ, նաև ուսանողների և մյուսների ուշադրության և աջակցության լուրջ  կարիքն ունի:  

                                                                                                                                

  ՀԵՐՄԻՆԵ ԱՆՏՈՆՅԱՆ

 

 

Անցած ճանապարհը տանում է ապագա

«Սարգիս Տխրունի» ուսանողական-երիտասարդական միության անցած սոցիոլոգիական ճանապարհը գաղտնիք չէ և ոչ մի երիտասարդի համար, ով քիչ թե շատ հետևում է մամուլին ու հասարակական կյանքի անցուդարձին: Բավական երկար ժամանակ է արդեն, որ սոցիոլոգիական մեր թիմը համակ ուշադրությամբ հետևում է երիտասարդությանն առնչվող խնդիրներին և հետազոտություւների միջոցով բարձրաձայնում երիտասարդների, ուսանողների մտահոգությունները: Բոլորն էլ թերևս կհիշեն մեր մեկնարկային հետազոտությունը, որն ի ցույց դրեց բուհական համակարգում տիրող բավական տխուր պատկերը` կապված բուհական կոռուպցիայի հետ: Սա առաջին փորձն էր կոռումպացված բուհերի  թոփ-տասնյակը կազմելու  (հիշեցնենք, որ ըստ 2007 թվականի տվյալների` էլիտար բուհերում «դափնեպսակը» պատկանում էր Մ. Հերացու անվան բժշկական համալսարանին, իսկ ոչ էլիտար բուհերի top ten-ը գլխավորում էր այժմյան Ագրարային համալսարանը), այնուհետև հաջորդեցին ասուլիսներ, կրթության նախարարի, բուհերի ռեկտորների  հետ բուռն քննարկումներ:

«Սարգիս Տխրունու» նախաձեռնած այս հետազոտությանը հաջորդեցին ընդունելության քննությունների շրջանում դիմորդների մտահոգությունների, կոռուպցիոն ռիսկերի, կրեդիտային համակարգի, հայ-թուրքական հարաբերությունների վերաբերյալ երիտասարդների դիրքորոշումների հետ կապված հետազոտությունները: 

Այս շարքն ունի շարունակական բնույթ. կրեդիտային համակարգը, որն ամենախնդրահարույց և հակասական կարծիքների տեղիք տվող թեմաներից  է,  այժմ մեր դիտակետում է: Իսկ թե որքանո±վ են   ուսանողները տեղեկացված այս համակարգից, ի±նչ բացթողումներ են առկա այս  համակարգում,  և վերջապես այս համակարգը իրո±ք «բարեփոխում» էր, թե± «եվրոպականացվելու» հերթական փորձ, կպարզենք և կներկայացնենք «Ապագայի» էջերում:

Այսպիսով, ՍԴՀԿ «Սարգիս Տխրունի» ուսանողական-երիտասարդական միությունը հաստատակամ է շարունակելու արդեն իսկ ձևավորած սոցիոլոգիական ավանդույթը: «Ապագայի» յուրաքանչյուր համարում կգտնեք մեր` երիտասարդներիս, կյանքի, առօրյայի, հիմնախնդիրների հետ կապված դիտարկումներ,  վերլուծություններ և  հետազոտություններ:

                   

Հասարակական կյանքի դիտարկման կիզակետից` «Սարգիս Տխրունի» ուսանողական-երիտասարդական միության սոցիոլոգիական  թիմ

 

Սերենադները «գիտությունով կը չալեն…»

                «Ես եղանակով չեմ նվագում, ես նոտաներով եմ նվագում»...«Եռանկյունի» ֆիլմում երեխան այսպես պատասխանեց այն մեծահասակներին, ովքեր շարունակ պնդում էին, որ շնորհքը ցույց տա: 
                «Գիտությունով կչալե» կազմակերպության բոլոր անդամներն էլ են նոտաներով նվագում. Կոմիտասի անվան Երևանի պետական կոնսերվատորիայում սովորող կամ բուհն ավարտած երաժիշտներ են: Կազմակերպության անվան մեղավորն էլ ֆիլմի դրվագն է:
Մեկ տարի առաջ նույն բուհի մագիստրոս Տարոն Գասպարյանը որոշեց, որ ժամանակն է` երիտասարդները դասական և ջազ լսեն մշակութային օջախներից դուրս: Միևնույն ժամանակ կոնսերվատորիան ավարտած երաժիշտներն էլ հնարավորություն կունենան գումար վաստակելու իրենց մասնագիտությամբ: 
                «Մենք չենք վազում պահանջարկի հետևից, ունենք մեր սկզբունքները, այսինքն` արգելվում է ռաբիս երաժշտությունը: Նպատակը մեկն է` նպաստել բարձրաճաշակ երաժշտության տարածմանը: Եթե մարդուն չենք կարողանում տանել ֆիլհարմոնիա, որ դասական երաժշտություն լսի, սերենադի միջոցով հանուն սիրած աջկա հաստատ կլսի»,- ասում է Տարոնը:

      Տղաները սերենադ նվագելիս հնչեցնում են քաղաքային ֆոլկ երաժշտություն և դասական հայտնի գործեր: Իսպանական կատարումներ չկան: Երաժիշտներն էլ, բնականաբար, համապատասխան հագուստներով են գալիս: Պատվիրատուին առաջարկվում է երգացանկը, իսկ եթե նրա ուզած երգը կամ գործը չկա, պատվիրում է: Երաժիշտներին մնում է միայն այցելել «դեպքի վայր»: 

                «Գիտությունով կչալե» ՍՊ-ի անդամները վիճակագրական տվյալներ չունեն, թե սերենադների որքան պատվերներ են եղել այս մեկ տարվա ընթացքում, փոխարենը կազմակերպության ղեկավարը հիշում է, որ պատվիրատուները բավական շատ են, դիմում են նաև մեծահասակներ: Պատահել է, որ իրենց կանանց համար են պատվիրել, թոռնիկները նվիրել են տատիկ –պապիկին` ոսկե հարսանիքի կապակցությամբ, կամ էլ նշանդրեքի արարողության օրը փեսացուն սերենադով է գնացել աղջկա տուն:
                Սերենադային արարողությունը տևում է առավելագույնը 10 րոպե: Տարոնը չցանկացավ նշել, թե պատվիրատուն որքան պետք է վճարի այդ տասը րոպեի համար: Փոխարենն ասաց, որ ծառայությունը շատ մատչելի է: Կարևոր է նաև, թե պատվիրատուն քանի հոգով է ուզում, որ կատարվի սերենադը: Կախված երաժիշտների քանակից` գինը փոփոխական է: Գեղեցիկ սեռի ներկայացուցիչների համար գործում են հատուկ զեղչեր: Աղջիկներն էլ առիթը բաց չեն թողնում` ուրախացնելու իրենց սիրելիին. սերենադներ են պատվիրում հիմնականում ծննդյան տոներին:
                «Եղել է, որ երիտասարդը եկել է մեզ մոտ, պատմել իր սիրո պատմությունը և տեսնելով, որ ինքը ֆինանսապես ի վիճակի չէ վճարելու, ոչ թե ծառայությունն է թանկ, այլ ընդհանրապես չի կարող վճարել, իմ երաժիշտ ընկերներին խնդրել եմ, որ անվճար սերենադ նվագեն»,-պատմում է Տարոնը:              
                Կոմպոզիտորների միության վոկալ բաժնի երաժշտագետ Ժաննա Զուրաբյանն ասում է, որ հայ դասական երգարվեստում սերենադներ գրեթե չկան, եթե կան էլ, ապա ավելի շատ ռոմանսներ են: «Երևանի սիրուն աղջիկ» երգը առաջին ճանաչված սերենադներից է Հայաստանում: Գրվել է հատուկ «Առաջին սիրո երգը» ֆիլմի համար: Ֆիլմի կոմպոզիտորն է Ղազարոս Սարյանը: Հետագայում Առնո Բաբաջանյանը թարմացրեց ֆոլկլորը, և երգը սկսեց ապրել առանձին: 
                Հայաստանի ջազ նվագախմբի ղեկավար Մարտին Վարդազարյանի կարծիքով էլ Հայաստանում սերենադի բացակայության գլխավոր պատճառը մարդկանց առավել հասանելի pop մշակույթն է.«Բազմազանությունը փոխարինվել է հեշտ ընկալելի, պարզունակ էլեմենտներից ու բովանդակությունից բաղկացած երգ կոչեցյալով: Տեխնիկայի նվաճումները հնարավորություն են տալիս օգտագործելու պատրաստի էլեմենտներ, օրինակ` սինթեզատորով հավաքած երաժշտությունը, բայց եկեք մի պահ պատկերացնենք, որ մի պահ վերանում է էլեկտրականությունը, ի±նչ են երգելու մարդիկ»: Դե ուրեմն, քանի շուտ է` ի գործ:

Ե՞րբ պատվիրել սերենադ.

1.         Ուզում եք էկզոտի՞կ երևալ սիրեցյալի աչքում կամ բարձրացնել նրա տրամադրությո՞ւնը. ուրեմն առա՛ջ, լավ եք մտածել:

2.       Չե՞ք կարողանում ոչ մի կերպ նրան բացատրվել, նա ոչինչ չգիտի՞ Ձեր սիրո մասին: Մի' տխրեք, բառերի փոխարեն կխոսի սերենադը: Ձեզ մնում է միայն մեկ փունջ ծաղիկ և գրություն: Չկա այնպիսի կանացի սիրտ, որ ուժգին չտրոփի դրանից հետո:

3.       Ձեր սիրեցյալը չի՞ պատասխանում ձեր կրքոտ սիրուն կամ էլ պատասխանում է, բայց չպատասխանածի հաշի՞վ է: Մի° վհատվեք, հիշեք Սերվանտեսին, որ սովորեցնում էր` կանանց պետք է նվաճել, ինչպես նվաճում են ալեկոծ ծովերը և բարձր լեռները: Իսկ եթե չեք կարդացել Սերվանտես, ուրեմն տխուր է: Չկա ավելի կարևոր բան, քան զարմացնել Ձեր սրտի սիրած էակին, իսկ արձագանքն անպայման կլինի դրական:

4.       Կինը Ձեր սիրուն փոխադարձ պատասխանում է: Հիշե'ք, հաջողությունները պետք է զարգացնել: Միայն պատկերացրեք, Դուք զանգահարում եք նրան տուն  (պարտադիր պետք է լինի տանը) և ալարկոտի նման ասում. «Սիրելի'ս, (տվեք նրա անունը), դուրս արի պատշգամբ կամ աստիճանների վրա»: Նա հաստատ կենթարկվի, իսկ այդ պահին… Իսկ երբ երաժիշտները Ձեզ մենակ կթողնեն, օ~, օ~, օ~ …

5.       Մրցակից ունեք: Վատ է: Եվ նա նույն բանն է ուզում, ինչ Դուք: Նրան հարկավոր է ճանապարհից վերացնել, անպայման: Ուրեմն Աստված Ձեզ հետ, պետք է ստեղծել իսկական հակամարտություն, իսկ իգական սեռը չի սիրում պարտվողներին: Եղեք խորամանկ, հակառակորդի հետ վարվեք ամենայն դաժանությամբ: Ընդամենը մեկ քաղցր երգ սիրեցյալի համար, և Դուք կզրկեք հակառակորդին անգամ աննշան հնարավորությունից…

6.       Դուք հենց նոր թունդ վիճել եք ու չեք սիրում ներողություն խնդրել: Ձեր սիրելիին ուղարկեք երաժիշտների` սերենադով, նա ինքը Ձեզ առաջինը կզանգահարի, համոզված եղեք:

7.        Դուք ապրում եք միասին. Եվ ինչ, կանայք միշտ էլ կարիք ունեն ուշադրության` անկախ տարիքից, հետո ի±նչ, որ նրան պարբերաբար ծաղիկներ եք նվիրում, իսկ ո±վ ծաղիկ չի նվիրում, ավելի լավ է` վերցնեք և անեք այնպիսի բան, ինչը ընդհանրապես չեն անում կամ ոչ բոլորն են անում...

Սերենադ կատարելու վայրերի «օրինակելի» ցուցակ.

• ·         համալսարանի, դպրոցի բակը.
• ·          ուսանողական հանրակացարանի պատուհանի տակ.
• ·          սեփական տան պատշգամբը կամ էլ բնակելի բարձրահարկ շենքի աստիճանները.
• ·         սրճարան կամ ռեստորան. այս դեպքում հարկավոր է սպասել պատեհ առիթին և միայն պահը ճիշտ զգալու դեպքում նշան անել երաժիշտներին.
• ·         աշխատավայր.
• ·         ծննդատան պատուհանի տակ. արժանի է, չէ±, Ձեր կինը, հատկապես եթե ուսանող է, հիվանդասենյակի պատուհանի տակ. սերենադը ավելի բուժիչ է, քան ցանկացած դեղորայք.
• ·         Զբոսայգում, հատկապես երեկոյան ժամերին: Հրավիրում եք նրան զբոսնելու ու մեկ էլ հայտնվում են երաժիշտները: Աշխարհը նրանն է, իսկ նա` Ձերը.

և վերջապես, ժամանակն է, որ ինքներդ աշխատեցնեք սեփական երևակայությունը:

Քրիստինե Վարդանյան